Casefinding

Het is niet bewezen dat systematische screening op diabetes bij personen zonder een risico leidt tot gezondheidswinst. Daarom heeft aandacht voor optimale zorg voor bestaande patiënten met diabetes voorrang op het opsporen van diabetes. Dit is de reden dat mensen niet actief opgeroepen hoeven te worden voor een glucosebepaling in het kader van screening. Het is beter te kiezen voor casefinding tijdens spreekuurbezoeken naar mensen die een hoog risico hebben op diabetes. De Diabetes Risicotest is een instrument voor vroegopsporing van diabetes type 2.

Bij volwassenen die niet reeds in behandeling zijn vanwege hypertensie, diabetes mellitus, hart- en vaatziekten, chronische nierschade en hypercholesterolemie, maar mogelijk wel een verhoogd risico hierop hebben, kan de Persoonlijke Gezondheidscheck gedaan worden.

1. Bepaal het nuchter glucosegehalte bij mensen met klachten en aandoeningen die wellicht komen door diabetes mellitus, zoals dorst, polyurie, vermagering, pruritus vulvae op oudere leeftijd, recidiverende urineweginfecties en balanitis, mononeuropathie, neurogene pijnen en sensibiliteitsstoornissen.

2. Bepaal het nuchter glucosegehalte jaarlijks bij alle spreekuurbezoekers:

• Met gestoorde glucosetolerantie
• Met het metabool syndroom
• Met hart- en vaat ziekten (HVZ) die worden behandeld in de eerste lijn
• Na zwangerschapsdiabetes (ICPC W84.02) gedurende 5 jaar

3. Het nuchtere glucosegehalte dient driejaarlijks bepaald te worden:

• Na 5 jaar na zwangerschapsdiabetes
• Ouder dan:
  • 35 jaar en een Hindoestaanse afkomst
  • 45 jaar met een BMI ≥ 27 kg/m2 :Met DM type II bij ouders, broers of zussen
    • Van Turkse, Marokkaanse of (Hindoestaans-)Surinaamse afkomst
    • Met hypertensie
    • Met vetstofwisselingsstoornissen
    • Met (verhoogd risico) op HVZ (zie NHG-standaard Cardiovasculair Risicomanagement).

Gestoorde glucosetolerantie kan overgaan in diabetes, als het niet behandeld wordt.
Er kan sprake zijn van:

• Een gestoorde nuchtere glucose
• Een gestoord postprandiaal glucosegehalte
• De combinatie van beiden
• Een gestoord nuchtere glucose en een gestoorde glucosetolerantie wijzen op een grotere kans op de ontwikkeling van diabetes mellitus en doorgaans op een verhoogd cardiovasculair risico. Aanbevolen wordt bij een gestoord nuchtere glucose en/of gestoorde glucosetolerantie de nuchtere glucosebepaling na 3 maanden in het laboratorium te herhalen. Als ook dan de diagnose diabetes mellitus niet kan worden gesteld, wordt de patiënt jaarlijks gecontroleerd. Daarnaast is het goed om het   cardiovasculaire risicoprofiel (zie de NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement) te bepalen.

Het metabool syndroom is de clustering van belangrijke risicofactoren voor hart- en vaatziekten, diabetes en nierziekten.
Van een metabool syndroom is sprake indien ten minste 3 van de volgende 5 componenten aanwezig zijn:

• Middelomtrek > 102 cm bij mannen en > 88 cm bij vrouwen
• Triglyceride > 1,7 mmol/l of een behandeling hiervoor
• HDL-cholesterol < 1,0 mmol/l bij mannen en < 1,3 mmol/l bij vrouwen, of een
  behandeling hiervoor
• Systolische bloeddruk > 130 mmHg of diastolische bloeddruk > 85 mmHg of een
  behandeling hiervoor
• Nuchtere serumglucosewaarde > 6,1 mmol/l.